Er is altijd wat te doen in een tuin. Maar welke tuinierstaken moet je wanneer doen en waar moet je op letten, zodat de verzorging van de planten een succes wordt en de oogst in je eigen perk een succes? In onze tuinkalender vind je tips, adviezen en ideeën voor de belangrijkste Tuin werkzaamheden voor elke maand – van januari tot december
Wat doe ik in mijn tuin en wanneer?
Beginnende amateurtuiniers vragen zich vaak af welke Tuin werkzaamheden wanneer gedaan moeten of zelfs moeten worden. En zelfs ervaren tuiniers kunnen gemakkelijk vergeten wanneer de beste tijd is om bepaalde planten te zaaien, te bemesten of te snoeien. In onze gids vind je een overzicht van de belangrijkste tuiniertaken voor elke maand. Merk op dat sommige taken van maand tot maand licht kunnen verschillen, afhankelijk van het weer en de soort plant.
Welke Tuin werkzaamheden moeten in januari gedaan worden?
Hoewel de wintermaanden de neiging hebben een rustigere tijd voor tuinieren te zijn, zijn er in januari toch nog een paar dingen te doen in de tuin. Je kunt bijvoorbeeld al beginnen met het plannen van de tuin en het optrekken van de eerste groenteplantjes. Fruitbomen snoeien of kruisbessen en aalbessen snoeien kan nu ook. In de siertuin kunnen koude zaailingen gezaaid worden, zoals kerstroos, sleutelbloem, daslook of monnikskap.
Als dat nog niet gebeurd is, moeten de planten tegen vorst worden beschermd en van sneeuwlasten worden bevrijd. Dit laatste geldt niet alleen voor bomen en struiken, maar ook voor serres, kassen en tuinhuisjes, die onder het zware gewicht te lijden hebben. In het algemeen is januari ook een goed moment om de tuin en het gereedschapsschuurtje op te ruimen.
De belangrijkste tuiniertaken in januari:
- Ruim de tuin op
- Snoei fruitbomen
- Knip stekken voor vermeerdering
- Vorstbescherming voor planten
- Doe wat aan tuinplanning
- Groenten voorplanten
- Wintergroenten van het seizoen oogsten
- Steun dierlijke tuinbezoekers
Wat is belangrijk in de tuin in februari?
Februari kan gebruikt worden om tuinbedden voor te bereiden. Op gepaste wijze moeten groenten worden voorgeplukt en aardappelen voorgekiemd om vroeger te kunnen oogsten. Veel bomen, struiken en heggen laten zich graag snoeien met een takkenschaar of heggenschaar, zodat ze in het voorjaar beter kunnen groeien. Overigens is februari de laatste gelegenheid om zwaar te snoeien, want dat is verboden tussen 1 maart en 30 september.
Als je siergrassen zoals Chinees riet of pampagras in je tuin hebt, is het ook raadzaam om naar de tuinschaar te grijpen om de bladen dicht bij de grond terug te knippen. In de siertuin moeten ook de oude bloeiwijzen aan vaste planten zoals hortensia, steenklokje of duizendblad verwijderd worden. Veel overblijvende soorten kunnen ook in februari verdeeld worden.
De belangrijkste tuiniertaken in februari:
- Maak plantbedden klaar
- Snoei en dun bomen, struiken en heggen uit
- Trim siergrassen
- Groenten telen en aardappelen voorzaaien
- Zomerbloemen zaaien
- Vaste planten verdelen
- Composthopen zeven en herschikken
Welk werk moet er in maart gedaan worden?
Maart is een populaire maand voor veel hobbytuinders, want ze kunnen eindelijk weer zaaien, planten, snoeien en verzorgen. In de fruit- en groentetuin worden de zaaibedden voorbereid, sla geplant, kruiden gesnoeid, aardbeien teruggesnoeid en de bessenstruiken gemulcht. Bovendien moeten rozen, struiken, vaste planten en andere houtige gewassen gesnoeid worden. Het is nu ook de tijd om fruitbomen te bemesten.
Het is nu tijd om de grasmaaier uit zijn winterverblijf te halen en hem klaar te maken voor het nieuwe tuinseizoen. Voor de eerste start is het raadzaam een gedetailleerde grasmaaiercontrole uit te voeren en, indien nodig, de olie te verversen. Als het weer het al toelaat, kunnen eigenaars van een robotmaaier het oplaadstation weer opstellen. Als er veel mos of gazonvilt is, kan een verticuteermachine ook helpen. In maart moet ook de tuinvijver worden schoongemaakt en de oevers bijgesneden.
De belangrijkste tuiniertaken in maart:
- Snoei rozen
- Snoei kruiden
- Mulch bessenstruiken
- Snoei aardbeien
- Bemest bolbloemen en vaste plantenbedden
- Verdeel bloeiende vaste planten en siergrassen
- Bereid zaaibedden voor
- Verplant bomen en struiken
- Maai en verticuteer het gazon
- Maak de tuinvijver schoon en snoei de oeverbeplanting
Wat voor tuinieren brengt april?
Het lenteweer in april nodigt uit tot gevarieerd tuinieren. De eerste planten verhuizen naar de buitenbedden, aardappels worden gepoot en potplanten, halfheesters en zomerbloeiers vragen je aandacht. Het is nu de juiste tijd om aalbessen te planten en fruitbomen te bemesten, wat voor een krachtige vruchtdracht zal zorgen. Over bessen gesproken: Frambozen- en braamstruiken kunnen nu wel wat snoei gebruiken.
Het warmere aprilweer lokt echter ook ongedierte naar de tuin, zoals naaktslakken. Als je de chemische club wilt vermijden, kun je slakken op natuurlijke wijze bestrijden en hoef je je geen zorgen te maken over je bloembedden.
De belangrijkste tuiniertaken in april:
- Bodembedekkers planten
- Krokussen verdelen en verplanten
- Uitdunnen van uitgebloeide winter- en voorjaarsbloeiers
- Uitplanten van zomerbloeiende bolbloemen
- Kuipplanten laten wennen aan hun zomerplek
- Fruitbomen bemesten
- Halfheesters terugsnoeien
- Nieuwe borders aanleggen en plantvakken voorbereiden
- Groentezaden en eenjarige zomerbloeiers zaaien
- Komkommers kweken en aardappels poten
- Groentennetten spannen
- Gazons onderhouden
Wat zijn de belangrijkste taken in mei?
Met de IJsheiligen half mei neemt de vorst traditiegetrouw afscheid. Tuiniers kunnen nu jonge planten zoals paprika’s en tomaten planten en andere groenten zaaien. Om dit te doen, is het raadzaam om de groentebedden vóór het zaaien een beetje los te maken met behulp van een hark. Als je de ruimte hebt, kun je nu ook bloemenweiden planten en van je tuin een bijenparadijs maken.
Als er gaten in de perken zijn, kunnen die opgevuld worden met nieuwe planten zoals akelei, kraanvogelbies of geurende brandnetel. Gebruik een heggenschaar en een snoeischaar om dennen en andere houtige planten in vorm te houden en om seringen te snoeien.
De belangrijkste tuiniertaken in mei:
- Verzorg bolbloemen
- Verwijder wilde scheuten van rozen
- Vorm struiken
- Maak een bloemenweide
- Vul gaten in perken op met nieuwe planten
- Plant sierbloemen
- Maak groentebedden los en bescherm ze
- Plant jonge groenteplanten in de volle grond
- Bind zijscheuten aan fruitbomen vast
- Snoei leifruitscheuten
- Verspreid mulchmateriaal
- Plant waterlelies in de tuinvijver
- Verdeel irissen bij de tuinvijver
Welke tuinwerkzaamheden moeten in juni gedaan worden?
Juni is het begin van het hoogseizoen in de tuin. Overal bloeit, vrucht draagt en bloeit het. Nu moeten de planten van voldoende water worden voorzien – als de droogte aanhoudt, is dagelijks besproeien van de tuin aan te bevelen. Andere belangrijke taken zijn snoeien en vermeerderen, en ook oogsten en bemesten. Vooral rozen vragen aandacht, terwijl de eerste vroege aardappelen rijp zijn om geoogst te worden.
Als je een kas hebt, moet die goed geventileerd of in de schaduw gezet worden om oververhitting te voorkomen. De zon bevordert ook de groei van algen in de tuinvijver, die zo veel mogelijk verwijderd moeten worden.
De belangrijkste tuiniertaken in juni:
- Houd boomroosters vrij
- Geef fruitbomen water bij droog weer
- Ventileer en beschaduw kassen
- Oogst vlierbloemen
- Knip jonge stekken terug
- Bemest het gazon voor de tweede keer
- Knip kussenstruiken terug
- Vermeerder sierheesters via stekken
- Oogst kruiden voor ze bloeien
- Bereid plantenjaspers voor
- Knip planten die verbleekt zijn regelmatig terug
- Ontdoe de tuinvijver van algen
Wat te doen in de tuin in juli?
In juli hebben vooral tuinders hun handen vol. Veel groente- en fruitsoorten zijn nu rijp om te oogsten, en maken plaats voor nieuwe zaaiingen. De kruidentuin kan ook geoogst en vermeerderd worden als dat nodig is.
Het is ook tijd om verwelkte vaste planten en bodembedekkers terug te snoeien. Blauwe kussens, anjers en veel klimplanten kunnen ook goed in juli vermeerderd worden. De nadruk blijft liggen op water geven, want veel planten lijden aan een acuut tekort aan water.
De belangrijkste tuiniertaken in juli:
- Groenten oogsten in de moestuin
- Veldsla zaaien in het open bed
- Peterselie zaaien
- Struikbonen zaaien
- Verdorde vaste planten terugsnoeien
- Bodembedekkers terugsnoeien
- Blauwe kussens, anjers en klimplanten vermeerderen
- Bessenstruiken met mulch bedekken en vermeerderen
- Narcissen verdelen
- Rozen voor de laatste keer bemesten
- Geef de tuin regelmatig water
Welke Tuin werkzaamheden zijn belangrijk in augustus?
Augustus heet niet voor niets Oogstmaand. Hobbytuinders met fruitbomen en groentebedden komen aan hun trekken en kunnen bakken en koken naar believen met de verse ingrediënten uit hun eigen tuin. Wie van andijvie en snijbiet houdt, heeft nu de laatste gelegenheid om te planten en te zaaien.
Sterk groeiende houtige planten, zoals liguster, koperbeuk of haagbeuk, moeten in augustus weer teruggesnoeid worden, zodat ze genoeg tijd hebben om voor de winter te genezen. Fruitbomen kunnen versterkt worden door bemesting en zo vorstbestendiger worden.
De belangrijkste tuiniertaken in augustus:
- Groenten en fruit oogsten
- Andijvie planten voor de herfstoogst
- Snijbiet zaaien
- Veldsla zaaien voor de herfstoogst
- Fruitbomen bemesten
- Bramen oogsten en snoeien
- Bosbessen verplanten
- Aardbeien planten voor de oogst van volgend jaar
- Lavendel snoeien
- Tweede snoeidatum voor sterk groeiende houtige planten
Wat moet er in september in de tuin gedaan worden?
De hoogzomer is voorbij en de herfst nadert langzaam. Tuiniers moeten nu de eerste voorbereidingen treffen voor de winter en het komende tuinbouwjaar. Oogsten, planten verzorgen en zaaien staan echter nog op de to-do lijst. In het tuinbed vragen o.a. tomaten, paprika’s en pompoenen je aandacht.
Groenbemesting heeft veel voordelen en moet in september gezaaid worden. Hetzelfde geldt voor gazonzaad, dat nog in hetzelfde jaar voor nieuwe groene plekken kan zorgen. Om fruitbomen tegen de gevreesde vorstmot te beschermen, worden lijmringen om de bomen aanbevolen. Bedek als laatste de tuinvijver en richt verblijfplaatsen voor egels in.
De belangrijkste tuiniertaken in september:
- Verwijder nieuwe bloesems van paprika’s en tomaten
- Oogst bonenzaad
- Bedek pompoenen met stro
- Plant bollen voor volgend voorjaar
- Ondersteun het zaaien van tweejarigen
- Verzorg het gazon voor de winter
- Verzamel bladeren van gazon en vijver
- Oogst appels
- Zaai groenbemesters
- Zaai gazonzaad
- Vermeerder aalbessen via stekken
- Bescherm fruitbomen tegen vorstmotten
- Maak verlaten nestkastjes schoon
- Richt winterverblijven in voor egels
Welke tuinactiviteiten vinden er plaats in oktober?
De groenten- en fruitoogst loopt nu langzaam ten einde. In de perken kan rabarber verdeeld worden en kruisbessen opnieuw geplant. Frambozenstruiken moeten nu een beetje teruggesnoeid worden.
Oktober is ook een goede tijd om bomen en rozen opnieuw te planten. Als je wilt, kun je nu de bloembollen voor volgend jaar planten. Als je dat nog niet gedaan hebt, moet je je tuinvijver nu ten laatste winterklaar maken en hem tegen vallende bladeren beschermen met een bladnet of ze er regelmatig afvissen.
De belangrijkste tuiniertaken in oktober:
- Oogsten van fruit en late groenten
- Rabarber verdelen
- Kruisbessen verplanten
- Frambozen snoeien
- De grond onder hazelaarstruiken verzorgen
- Kale plekken in het gazon opnieuw inzaaien
- Bomen verplanten
- Rozen verplanten
- Vijveronderhoud in de herfst
Wat zijn de belangrijkste tuinwerkzaamheden in november?
De laatste groenten worden geoogst en het bed wordt opgeruimd. De herfstoogst omvat spinazie en Chinese kool. Een van de belangrijkste tuinieronderwerpen in november is echter de vorstbescherming van gevoelige planten, of ze nu in kuipen of in bloembedden staan. Met behulp van kokosmatten of jute stroken kunnen de grond of de planten vorstvrij gemaakt worden. Potplanten daarentegen kunnen het best overwinteren in veilige winterverblijven.
Om fruitbomen tegen vorstscheuren te beschermen, moeten de stammen en takken wit geverfd worden. Oude en zieke bomen, daarentegen, moeten worden geveld en er moet ruimte worden gemaakt voor nieuwe planten. Stevige heggen en struiken kunnen ook in november nog zonder problemen geplant worden. Vóór de eerste vorst moet de regenton ook winter- en vorstbestendig gemaakt worden.
De belangrijkste tuiniertaken in november:
- Maak de groentebedden vrij
- Oogst spinazie
- Herfstoogst en vorstbescherming voor Chinese kool
- Mulch late wortelgroenten
- Winterklaar maken van gevoelige potplanten
- Herfstcompost verzorgen
- Appels winterklaar maken
- Fruitbomen bekalken
- Vlierbessen snoeien
- Overjarige en zieke bomen kappen
- Stevige heggen en struiken herplanten
- Winterklaar maken van de tuinvijver
Wat doe je in december in de tuin?
De winter komt naar de tuin en laat veel dingen ongedaan. Maar zelfs in december vervelen tuinliefhebbers zich bijna nooit. Als het niet bevroren is, kan de grond met een spade worden omgespit en zo nodig bekalkt. Zo verbeter je de bodemkwaliteit voor de volgende zaai in het komende voorjaar. Als de eerste sneeuw al valt, moeten zwakke takken en struiken van de last worden bevrijd om sneeuwbreuk te voorkomen. Niet alleen bomen moeten tegen vorstscheuren beschermd worden, maar ook jonge heesterrozen en andere gevoelige sierheesters kunnen er schade van ondervinden.
Als je je dierlijke tuinbezoekers wilt helpen de winter door te komen, kun je voederplaatsen inrichten voor vogels, eekhoorns en andere dieren.
De belangrijkste tuiniertaken in december
- Verminder de sneeuwbelasting
- Voorkom vorstscheuren bij struikrozen
- Bescherm evergreens
- Spit de grond om en bekalk hem
- Wortelbehandeling voor fruitbomen
- Witte vacht voor fruitbomen
- Verwijder fruitmummies
- Richt voederplaatsen in voor dieren